2023 жылы Қазақстанда колледжге тегін оқуға қалай түсуге болады
2023 жылы ҚР техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру ұйымдарында (ТжКББ) оқытудың үлгілік қағидаларындағы өзгерістерге сәйкес, колледжге түсу үшін:
- білікті жұмысшы кадрларды даярлау бойынша мамандықтарға түсушілер тек сұхбаттасудан өтеді және оқуға қабылданады.
Алайда, егер мемлекеттік тапсырыс бойынша оқуға түсушілер көп болса-қабылдау негізгі және бейіндік пәндер бойынша орташа конкурстық ұпай, аттестаттың орташа ұпайы, сондай-ақ квота негізінде жүзеге асырылады.
- орта буын және қолданбалы бакалавриат мамандықтарына түсушілер мемлекеттік тапсырыс бойынша оқуға конкурсқа қатысады.
Конкурс бейіндік және негізгі пәндер бойынша орташа ұпай бойынша өткізіледі, ұпайлар тең болған кезде білім туралы аттестаттың орташа ұпайы және бар болған жағдайда квота ескеріледі:
- 9 сыныптан кейін аттестаттың 3 пәні бойынша бағалар ескеріледі: орыс тілі немесе қазақ тілі + 2 бейіндік пән;
- 11 сыныптан кейін аттестаттың 4 пәні бойынша бағалар ескеріледі: орыс немесе қазақ тілі, Қазақстан тарихы және + 2 бейіндік пән.
Қабылдау емтихандары жоқ. Құжаттарды тапсырсаңыз болды. Аттестаттар конкурсының нәтижелерін күтесіз. Сондықтан қазір аттестаттауда, қорытынды аттестаттауда жоғары баға алу өте маңызды.
Арнайы немесе шығармашылық емтихандарды тек «Интерьер дизайны» мамандығына түсетін талапкерлер тапсырады, сізді сурет пен графика күтеді. Бұл емтихандарға жеке басын куәландыратын құжатпен келу керек.
Құжаттарды қабылдау кезінде қабылдау комиссиясы өткізу нысаны мен тәртібін, өткізілетін күнін, уақытын, орнын, арнайы немесе шығармашылық емтихандар бойынша консультацияларды хабарлайды.
Арнайы, шығармашылық емтихандардың нәтижелері колледждердің ақпараттық стендтерінде немесе сайттарында өткізілетін күні ілінеді. Емтихан кезінде бір жылға созылатын аудио-бейне жазба жүргізіледі. Емтихан нәтижелері жарияланғаннан кейін келесі күні сағат 13:00-ге дейін апелляцияға бере аласыз және өтініш берген күннен бастап бір жұмыс күні ішінде өтініш берушінің қатысуымен апелляциялық комиссиясымен қарастырылады.
Арнайы және / немесе шығармашылық емтихан нәтижелерін колледж мемлекеттік тапсырыс бойынша оқуға арналған конкурсқа қатысу үшін білім басқармасының ақпараттық жүйесіне (БАЖ) жібереді.
Арнайы және/немесе шығармашылық емтихандардың бағалары (ұпайлары) грант конкурсына қатысқан кезде аттестаттың міндетті және бейіндік пәндері бойынша орташа ұпайға жинақталады.
Техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім беру мамандықтары бойынша бейіндік пәндердің тізбесін қабылдаудың үлгілік ережелерінен көруге болады https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1800017705#z2165
Арнайы және (немесе) шығармашылық емтихандарды өткізу нысаны - https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1800017705#z2163
Колледжге түсу кезеңдері
1. 4 мамандыққа дейін таңдау, олардың кодтары мен мамандықтардың атауын және 4 колледжге дейін жазу
2. Құжаттарды онлайн немесе колледждің қабылдау комиссиясына жинау және тапсыру
3. Бұдан әрі ерікті негізде барлық оқуға түсушілер білім басқармасының ақпараттық жүйесі арқылы кәсіби диагностикадан (сауалнамадан) өтеді. Кәсіби диагностика қорытындысы бойынша талапкерге ұсынылатын мамандықтарға кәсіптер мен мамандықтар картасын таңдау бойынша ұсынымдар беріледі. Кәсіби диагностиканың нәтижелері ұсынымдық сипатта болады
4. Кәсіптік диагностикадан өткеннен кейін колледждерге, техникумдар мен училищелерге мемлекеттік тапсырыс бойынша оқуға түсетін тұлғалар:
• арнайы және шығармашылық дайындықты талап ететін мамандық бойынша арнайы және/немесе шығармашылық емтихандарды (интерьер дизайны)тапсыруға жіберіледі,
5. Тегін оқуға (грантқа) конкурс басталады. Білім басқармасының ақпараттық жүйесі талапкерлерді аттестаттың міндетті және бейіндік пәндері бағаларының орташа конкурстық ұпайы бойынша, ал шығармашылық даярлықты талап ететін мамандықтарға түсушілер үшін білім туралы құжатқа сәйкес міндетті және бейіндік пәндер бағаларының (ұпайларының) орташа ұпайы және арнайы және/немесе шығармашылық емтихандардың нәтижелері бойынша алынған бағалар (ұпайлар) бойынша автоматтандырылған түрде бөледі.
- Орташа конкурстық ұпайға тең болған кезде білім туралы құжаттың орташа ұпайы, сондай-ақ квота санаты ескеріледі. Квота міндетті түрде ескеріледі, квота санатын растайтын құжаттарды қабылдау комиссиясына ұсынуды ұмытпаңыз.
- Егер талапкерге ұпай жетіспесе және ол бірінші колледжге түспесе, онда жүйе оны автоматты түрде таңдалған екіншісіне ауыстырады.
6. Білім басқармалары 9 - сынып базасында - 23 Тамызда, 11-сынып базасында-күнтізбелік жылдың 25 тамызында ресми сайттарда түсетін тұлғалар арасында конкурс қорытындыларын жариялайды, сондай-ақ талапкерлерді ақпараттық жүйе арқылы конкурс қорытындылары туралы хабардар етеді.
7. Қабылдау
- орта буын, қолданбалы бакалавр мамандарын даярлауға:
1) күндізгі оқу нысанына-31 тамызға дейін;
1) жұмысшы мамандықтары бойынша күндізгі оқу нысанына-сұхбаттасу нәтижелері бойынша 31 тамызға дейін;
2) оқытудың кешкі нысанына– 30 қыркүйекке дейін негізгі орта немесе жалпы орта білім туралы құжаттарда көрсетілген бейіндік пәндер бойынша бағаларды, сұхбаттасу нәтижелерін ескере отырып іріктеу негізінде қабылданады.
Өтініштерді қабылдау мерзімі
Колледжде оқуға өтініштер қабылдау басталады:
- 20 маусымнан 25 тамызға дейін жұмысшы мамандықтары бойынша оқуға;
- орта буын мамандарын және қолданбалы бакалаврларды күндізгі оқу нысанына оқытуға:
• негізгі орта (9(10) сыныптан кейін) базасында мемлекеттік тапсырыс бойынша – 20 маусымнан 18 тамызға дейін,
• жалпы орта, техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім базасындағы мемлекеттік тапсырыс бойынша - 20 маусымнан 20 тамызға дейін,
- шығармашылық дайындықты талап ететін мамандықтар бойынша-күнтізбелік жылдың 20 маусымынан 20 шілдесіне дейін.
Колледжге түсуге арналған құжаттар
Колледжге түсу үшін құжаттарды тапсыруға болады:
1) таңдалған колледждің қабылдау комиссиясына немесе
«ҚР электрондық үкіметінің» порталы арқылы онлайн жіберу - egov.kz
Егер сіз қабылдау комиссиясына тапсырсаңыз, сізге:
1. Құжаттарды қабылдау туралы өтініш (колледжде толтырылады);
2. Білімі туралы құжаттың түпнұсқасы (аттестат немесе диплом);
3. Өлшемі 3х4 см, 4 дана фотосурет;
4. № 075-У нысанындағы медициналық анықтама, І және II топтағы мүгедектер мен бала кезінен мүгедектер үшін 031-У нысаны бойынша Медициналық-әлеуметтік сараптаманың қорытындысы.
5. Квота санатындағы құжат (бар болса).
6. Жеке басын куәландыратын құжат.
Егер сіз портал арқылы жіберсеңіз egov.kz:
1. электрондық өтінішті ата-анасының бірі (немесе басқа заңды өкілі) толтырады, оған ЭЦҚ қояды;
2. білім туралы құжаттың электрондық көшірмесі;
3. № 075-У нысаны бойынша медициналық анықтамалар құжаттарының электрондық көшірмелері, І және II топтағы мүгедектер мен бала кезінен мүгедектер үшін № 031-У нысаны бойынша Медициналық-әлеуметтік сараптаманың қорытындысы;
4. 3х4 см сандық фотосурет.
Өтініштерде, егер бар болса, квотаны белгілеу қажет.
Сондай-ақ:
• Бірінші мамандық пен колледждің коды мен атауы
• Екінші мамандық пен колледждің коды мен атауы
• Үшінші мамандық пен колледждің коды мен атауы
• Төртінші мамандық пен колледждің коды мен атауы
Сондықтан алдын-ала ойланып, таңдап, мамандықтардың кодтары мен атауларын жазып, оларды сіз үшін ерекше басымдықтан №1 және одан әрі төменге қарай орналастырған дұрыс.
Себебі, егер сіз бірінші мамандыққа тегін оқуға конкурсқа қатыспасаңыз, сіз автоматты түрде екінші мамандыққа ауысасыз және т. б.
Портал арқылы жіберген кезде egov.kz – сіз өзіңіздің жеке кабинетіңізде алдымен мемлекеттік қызмет көрсетуге арналған сұрау салуды қарау мәртебесін, сондай-ақ мемлекеттік қызмет нәтижесін алу күні мен уақыты көрсетілген хабарламаны аласыз.
Квоталар
Колледждердің, техникумдардың қабылдау комиссияларында талапкерлердің құжаттарын қабылдау басталғаннан бастап квота берушілердің тізімі қалыптастырылады. Орташа конкурстық ұпай көрсетілген бұл тізімді ұйымның веб-сайтынан көруге немесе қабылдау комиссиясынан білуге болады. Квота гранттық конкурста шешуші рөл атқара алады. Сондықтан, егер сіз квота санатына кірсеңіз-колледжге өтінішпен бірге растайтын құжаттарды ұсынуды ұмытпаңыз.
Квота санаттары:
1) I, II топтағы мүгедектер, бала кезінен мүгедектер, мүгедек балалар қатарындағы азаматтар-1%;
2) басқа мемлекеттер аумағындағы жауынгерлік қимылдарының ардагерлері, жеңілдіктері бойынша Ұлы Отан соғысының ардагерлеріне теңестірілген ардагерлер-0,5%;
3) ауыл жастарының арасынан ауылдың әлеуметтік-экономикалық дамуын айқындайтын білім беру бағдарламалары бойынша оқуға азаматтар-30%;
4) Қазақстан Республикасының азаматтары болып табылмайтын ұлты қазақ адамдар-4%;
5) жетім балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар, сондай - ақ кәмелетке толғанға дейін ата-анасынан айырылған немесе ата-анасының қамқорлығынсыз қалған жастар қатарындағы Қазақстан Республикасының азаматтары-1%;
6) Қазақстан Республикасының Үкіметі айқындаған өңірлерге қоныс аударатын ауыл жастары қатарынан Қазақстан Республикасының азаматтары-10%;
7) төрт және одан да көп кәмелетке толмаған бала тәрбиеленетін отбасылардан шыққан балалар-5%;
8) осы мәртебесі кемінде үш жыл болатын толық емес отбасылар қатарындағы балалар-1%;
9) бала кезінен мүгедек балаларды тәрбиелеп отырған отбасылардан шыққан балалар, І, ІІ топтағы мүгедектер-1%.
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі Техникалық және кәсіптік білім беру мамандықтары мен біліктіліктерінің (ТжКББ) жаңа сыныптауышын әзірледі және бекітті. Одан сынама алушы, шам маманы, қазандықшы, губернатор, білім беру ұйымының зертханашысы, Патенттану және т.б. сияқты мамандықтар алынды. Барлығы 50-ден астам мамандық. Колледждер осы ескірген мамандықтар бойынша оқуға қабылдауды және оқытуды тоқтатты. Өзгерістер колледждердің өзекті және сұранысқа ие нарықтық кәсіптер бойынша мамандар даярлауына бағытталған.
Сыныптауышты келесі парақшада көре аласыз https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1800017564
Мақала көзі: техникалық және кәсіптік, орта білімнен кейінгі білім берудің білім беру бағдарламаларын іске асыратын білім беру ұйымдарына оқуға қабылдаудың үлгілік қағидалары https://adilet.zan.kz/rus/docs/V1800017705